Τα ερυθρά αιμοσφαίρια ή ερυθροκύτταρα μεταφέρουν οξυγόνο από τους πνεύμονες στα υπόλοιπα όργανα του ανθρώπινου σώματος.
Στη γενική εξέταση αίματος, περιλαμβάνονται οι κάτωθι μετρήσεις, οι οποίες αφορούν στα ερυθρά αιμοσφαίρια:
- RBC: Ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
- Αιμοσφαιρίνη (Hemoglobin): Πρωτεΐνη η οποία βρίσκεται μέσα στα ερυθροκύτταρα και μεταφέρει οξυγόνο.
- Αιματοκρίτης: Το ποσοστό των ερυθροκυττάρων του συνολικού όγκου του αίματος.
Η γενική εξέταση αίματος, παρέχει επίσης πληροφορίες για τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των ερυθροκυττάρων, με τους παρακάτω δείκτες:
- MCV (Μέσος όγκος ερυθρών): Ο μέσος όγκος των ερυθρών αιμισφαιρίων.
- MCH (Μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης): Η μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης ανά ερυθροκύτταρο.
- MCHC: (Μέση συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης): Η μέση συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια.
- RDW: (Εύρος κατανομής ερυθρών): Το εύρος κατανομής των ερυθρών αιμοσφαιρίων με βάση το μέγεθός τους.
Τονίζεται ότι η τιμή του κάθε δείκτη συναξιολογείται με τους υπόλοιπους δείκτες καθώς και με τις τιμές των υπόλοιπων εξετάσεων που αφορούν στην ερυθροκυτταρική σειρά.
Αυξημένες τιμές ερυθρών αιμοσφαιρίων
- Αφυδάτωση
- Κάπνισμα
- Διαμονή σε μεγάλο υψόμετρο
- Συγγενής καρδιοπάθεια
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
- Πνευμονική ίνωση
- Αληθής πολυκυτταραιμία
- Φάρμακα (γενταμυκίνη, μεθυλντόπα, αναβολοκά στεροειδή, διουρητικά)
Μειωμένες τιμές ερυθρών αιμοσφαιρίων
- Οξεία ή χρόνια αιμορραγία
- Αιμολυτική αναιμία
- Απλαστική αναιμία
- Σιδηροπενική αναιμία
- Έλλειψη βιταμίνης Β6, βιταμίνης Β12, φυλλικού οξέος
- Δηλητηρίαση με μόλυβδο
- Μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο
- Πολλαπλό μυέλωμα
- Non-Hodgkin’s λέμφωμα
- Υποθυρεοειδισμός
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Θαλασσαιμίες
Αυξημένες τιμές MCV (Μακροκυττάρωση)
- Μεγαλοβλαστική αναιμία
- Αλκοολισμός
- Ηπατική νόσος
- Υποθυρεοειδισμός
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
- Μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο
- Κύηση
- Φάρμακα (αντιρετροϊκά, μεθοτρεξάτη, χημειοθεραπευτικά)
Μειωμένες τιμές MCV (Μικροκυττάρωση)
- Σιδηροπενική αναιμία
- Αιμοσφαιρινοπάθειες
- Σιδηροβλαστική ανιμία
- Αναιμίας χρόνιας νόσου
- Δηλητηρίαση με μόλυβδο
Αυξημένες τιμές MCH (Υπερχρωμία)
- Αναιμία λόγω έλλειψης βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος
- Κατάχρηση αλκοόλ
- Φάρμακα: (ηπαρίνη, υδροξυουρία, μεθοτρεξάτη)
Μειωμένες τιμές MCH (Υποχρωμία)
- Σιδηροπενική αναιμία
- Θαλασσαιμίες
- Απώλεια αίματος
- Κοιλιοκάκη
Αυξημένες τιμές MCHC
- Κληρονομική σφαιροκυττάρωση
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία
- Αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία
- Σοβαρά εγκαύματα
Μειωμένες τιμές MCHC
- Σιδηροπενική αναιμία
- Κοιλιοκάκη
- Χρόνια, μικρού βαθμού απώλεια αίματος (μηνορραγία, πεπτικά έλκη)
Αυξημένες τιμές RDW
- Σιδηροπενική αναιμία
- Μακροκυτταρική αναιμία
- Μικροκυτταρική αναιμία
- Αιμολυτική ανιμία
- Αυτοάνοσα νοσήματα
- Μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο
*Οι μειωμένες τιμές RDW δεν έχουν κλινική σημασία.
*Οι ερυθροκυτταρικοί δείκτες μπορεί να είναι ψευδώς αυξημένοι σε υπερλιπιδαιμικούς ασθενείς.
Παραδείγματα διαφόρων τύπων αναιμιών
■ Ορθόχρωμη/Ορθοκυτταρική αναιμία
Μειωμένος αριθμός ερυθρών αλλά φυσιολογικοί δείκτες
■ Υπόχρωμη/Μικροκυτταρική αναιμία
Μειωμένες τιμές MCV και MCHC
■ Ορθόχρωμη/Μακροκυτταρική αναιμία
Αυξημένο MCV και φυσιολογικό MCHC